Model pierwszy może polegać głównie na wymianie opraw wraz ze źródłami światła na energooszczędne. W zakresie postępowania może być również serwis utrzymaniowy w okresie kontraktu i częściowa wymiana elementów infrastruktury takiej, jak słupy czy kable. Zmniejszone zużycie energii będzie tu istotnym elementem, kluczowy jest tu jednak szybki zwrot kosztów inwestycji. Czyli raczej mniejszy efekt, ale przy niższym koszcie.
Wydaje się, że typowym partnerem prywatnym będzie tu firma wykonawcza specjalizująca się w robotach elektrycznych i oświetleniu zewnętrznym, która dodatkowo zorganizuje finansowanie w celu umożliwienia partnerowi publicznemu dokonywania zapłaty w ratach. Ponadto udzieli jakiegoś rodzaju gwarancji obniżenia zużycia energii, najprawdopodobniej opartej o zmniejszenie mocy i wykazywanej poprzez jednorazowy pomiar mocy zainstalowanej po modernizacji. Nie będzie tu więc zarządzania energią a jedynie model bardzo podobny do projektów klasycznego termoizolowania budynków z wymianą okien i aranżacją finansowania.
Dla większych partnerów publicznych, bardziej interesujący powinien być model drugi. Będzie on obejmował, oprócz wymiany opraw i źródeł oraz zlecenia serwisu w okresie kontraktu, również szerszą adaptację istniejącej infrastruktury pod kątem kilkunastoletniego zarządzania energią. Niewątpliwie musi zawierać system pomiaru zużycia energii (przynajmniej w poszczególnych obwodach) oraz zarządzania poprzez sterowanie zarówno czasem świecenia jak i natężeniem światła, uwzględniający parametry z tym związane (klasę drogi lub bieżące natężenie ruchu, długość dnia i warunki pogodowe, sytuacje niestandardowe). Oczywiście taki system musi działać zdalnie i musi być obsługiwany przez personel techniczny wyszkolony w zakresie efektywności energetycznej. Przy tych uwarunkowaniach, czas kontraktu umożliwiający zwrot kosztu inwestycji i usług z oszczędności energetycznych musi być dużo dłuższy niż w modelu pierwszym (15–20 lat).
Będzie to więc model podobny do występującego obecnie w projektach PPP dotyczących zwiększenia efektywności energetycznej budynków. Restrykcyjna gwarancja efektu oparta o system monitoringu – zdalny pomiar rzeczywistego zużycia – będzie tu kluczowym elementem umowy wieloletniej.
Takim modelem będą zainteresowane firmy specjalizujące się właśnie w zarządzaniu energią z gwarancją efektu a profesjonalne firmy oświetleniowe wystąpią tu w roli podwykonawców lub konsorcjantów. W projektach tego typu partner publiczny będzie mógł oczekiwać bardziej złożonej i wyrafinowanej aranżacji finansowej całości, również z uwzględnieniem pomocy w uzyskaniu środków pomocowych w trakcie lub nawet po realizacji części inwestycyjnej.
W porównaniu z modelem pierwszym, charakter projektu PPP zmienia się tu więc z głównie inwestycyjnego z elementami usługowymi na złożoną usługę wieloletnią z przygotowawczą modernizacją inwestycyjną. Konkluzja jest taka, że JST planujące projekty modernizacji oświetlenia ulicznego w formule PPP powinny, wraz ze swoimi doradcami, zbadać i rozważyć oba modele i do postępowania świadomie wybrać bardziej odpowiadający ich oczekiwaniom i postawionym celom.